Een spirituele geschiedenis van het ritme - de drummers waren vrouwen

Een spirituele geschiedenis van het ritme

‘En de drummers waren vrouwen’  vertelt over een vergeten aspect van het erfgoed van vrouwen

Een spirituele geschiedenis van het ritme

In dit boek neemt Layne Redmond ons mee naar de oorsprong en de geschiedenis van de framedrum. De drum werd als ritueel instrument gebruikt in grotten en later in de tempels van de eerste nederzettingen van onder meer het Oude Europa. In die tijd werd de aarde als een Moedergodin vereerd en het waren de vrouwen die de rituelen en ceremoniën leidden. Het ritme van hun drum hielp hen als sjamanen en als priesteressen de trancestaat te bereiken.

Aan de hand van mythen, archeologische vondsten en geschiedschrijving laat Layne de kracht van de godinnenculturen zien en de plaats van de ritmische muziek daarin. Ze legt de oude vrouwelijke ritmetradities bloot en beschrijft de inmiddels wetenschappelijk bewezen effecten van het ritme op geest, ziel en lichaam.

Met dankbaarheid aan Layne Redmond (1952 -2013). Zij heeft met haar geweldige levenswerk aan vrouwen de mogelijkheid geschonken om hun oude geboorterecht te herontdekken en het pad van de framedrum voort te zetten.

Het boek ‘En de drummers waren vrouwen’ is uitgegeven in 2012 en te bestellen bij: A3BOEKEN

Imbolc ~ het ontwaken

Op weg naar Imbolc, dat op 1-2 februari valt, begint de natuur zachtjes te ontwaken. Er gebeurt veel in de aarde. We kunnen sneeuwklokjes en de eerste krokusjes waarnemen. Knoppen verschijnen langzaam aan de bomen. Het is het jaarfeest van de godin Bridget, Brighid, Bridie en Bride. Bridget vertegenwoordigt de maagd, het jonge meisje in ons. Haar totumdieren zijn de koe, de zwaan, de slang en de wolf. Ze is de godin van het Vuur, van de Poëzie, van de Heling en de Smeedkunst.

Ritueel met de Framedrum

De energie van het prille voorjaar vraagt om subtiel spel. Dat kan met lichte belletjes of een drum met schellen maar ook met een zacht spelen op de framedrum. Zet op je altaar de eerste bloemetjes een witte of lichtgroene kaars. Plaats een foto van jezelf op het altaar als onschuldig kind en meisje. Het kan ook zijn dat je al jong verwond bent geraakt. Dan zou je met de muziek een stukje heling kunnen geven. Je intentie en de vibraties van het vel kunnen een heilzaam effect hebben. Maak een eenvoudig gedicht of schrijf een stukje proza over dit kind. Speel het ritme Moon, dit kan op beide drums. Speel de ticjes zachtjes. Luister eventueel naar dit ritme onder de V van Vimeo op de homepage of bij Media. Moon:

  1. Dum tic tic Tak tic Tak
  2. Dum tic tic tic Tak tic
  3. Dum tic tic Tak tic tak
  4. Dum tic Tak tic Tak tic

Drum~Priesteres Training

Kennismakingsdag, 6 juli 2024

Deze dag is een gelegenheid om te onderzoeken of je het pad van een drum priesteres wilt gaan bewandelen. Een drum priesteres is van oudsher verbonden met het vrouwelijke principe van de schepping, de Moedergodin, de aarde en de natuur en heeft een eigentijdse vorm. De priesteres en de godin in haar vele verschijningsvormen hebben diepe imprints in ons collectief onderbewuste. We herkennen ze als archetypen en zij kunnen een bron zijn van wijsheid, creativiteit en humor. Tegelijkertijd is het pad van de priesteres tijdloos, haar oorspronkelijke heilzame vaardigheden zijn nog steeds van kracht; een intermediair zijn tussen de zichtbare en onzichtbare wereld.

Opnieuw is, sinds het einde van de vorige eeuw, haar framedrum een geliefd instrument van veel vrouwen geworden. Als priesteres heb je met de framedrum een prachtig, ritueel instrument in handen voor je werk. Je bekwaamt je gedurende de training in het toepassen van de ritmische muziek in haar veelzijdigheid zoals het creëren van eenheid, voor introspectie, bij het leiden van ceremoniën en levensovergangen en bij verhalen.

Eveneens is een belangrijke vaardigheid die je je eigen maakt, het vermogen om met energie te werken. Je leert hoe je je kunt afstemmen om een kanaal te zijn en te vertrouwen op je innerlijk leiding. In de training gaat aandacht uit naar heling; heling voor onszelf, voor de ander en voor de aarde.

De Drum~PriesteresTraining wordt geleid door: Isabella verbruggen en Rosa Verlaan

Informatie over de Drum Priesteres Training

Praktisch:
Datum: zaterdag 6 juli 2024
Tijdstip: 10.00-16.00 uur, ontvangst vanaf 9.30 uur
Deelname: € 50 exclusief lunch
Plaats: Centrum Cordium, De Ruyterstraat 65, Nijmegen.

Zie onze brochure; Priesteres Training met Framedrum en Heling

Isabella Verbruggen
Priesteres en drumteacher
info@isabellaverbruggen.nl
www.isabellaverbruggen.nl
tel. 06 – 222 82 433

Rosa Verlaan
Priesteres, drumster en healer
rosa@adisa-healing.nl
www.adisa-healing.nl
tel. 06 – 231 85 701

Yule ~Stil worden

Langzaam begeven we ons naar Midwinter, 20-21 december. Het is het Jaarfeest Yule waarop we de geboorte van het licht vieren. In deze tijd is het vaak somber, dag na dag gaat de zon haar diepste punt aan de hemelboog bereiken. Ook wij keren naar het diepste in onszelf.  Midwinter nodigt uit om te onderzoeken wat zich in ons verborgen houdt. Wat wil er geboren worden in jou? Zijn er nog dromen die je wenst te realiseren?

Yule kan ook de dag zijn waarop je start met het vieren van de 12 Heilige Nachten. Het begin kan ook op Kerstavond vallen. Dat is een persoonlijke keuze. Volgens oude natuurvolkeren is de sluier tussen hemel en aarde flinterdun. Hét moment dus om je te verbinden met de onzichtbare wereld en je spirituele oorsprong en te reflecteren over je bestemming voor het komende jaar.

Ritueel met Framedrum

Maak een altaar met lichtjes en een afbeelding naar je wens. In het jaarwiel zijn we in het hoge noorden dat verbonden is met het element lucht. In deze tijd speel je een ritme en kun je naar binnen keren op twee verschillende wijzen.

1* Een ritme zoals Bhramari Devi is zacht en rond. Dit ritme kun je vergezeld laten gaan van de Ohm klank. Je haalt diep adem in en adem uit met de Ohm klank gedurende het 6 keer spelen van het ritmepatroon. In het begin ben je meestal uitgeademd na de 4e keer spelen. Je haalt weer adem in gedurende het 6e ritmepatroon. Je kunt ook tussendoor gedurende een blok van 6 keer het ritmepatroon spelen, stil zijn. Ik raad je aan minstens 20-30 minuten te drummen.

Bhramari Devi 8 beats notatie 1: D – t K – t K t, notatie 2: D – K P – K P K

2* Je speelt hetzelfde ritme als basis om een visualisatie in jezelf te verklanken. Zie bijvoorbeeld een wijds landschap uit het hoge noorden voor je of de uitgestrekte bevroren meren en maak klank. Als je dat niet gewend ben kun je ook met hummen beginnen. Schilder als het ware met je stem wat je voor je ziet en speel gewoon door. Het landschap openbaart zich verder in je en je stopt wanneer je wilt.

Ik wens je een ingetogen Yule-tijd.

Samhain ~ het donker worden

Samhain is het begin van het Keltisch Jaar. Samhain herinnert ons aan het donker worden ~ voorouders ~ de Crone ~ de ketel van transformatie en wedergeboorte. Dit jaarfeest wordt rond 1-2 november gevierd. Tijdens deze dagen zijn de sluiers tussen de werelden dun. Ze nodigen je uit contact te maken met je voorouders en overleden dierbaren, hen te gedenken en te eren. We onderzoeken het archetype van de Crone, dat zo verbonden is met Samhain. De Crone laat je door het leven in haar ketel, voortdurend nieuwe dingen ervaren en transformeren. Ze vraagt je je schaduwzijde en eigen sterfelijkheid onder ogen te zien.

Ritueel met Framedrum

Maak een altaar met foto’s van je dierbaren, een godin of een crone-afbeelding en ontsteek lichtjes. Neem een moment om je af te stemmen op je intentie en drum een rustig ritme met donkere klanken, een eenvoudige Walkbeat, Bhramari Devi of een Hartbeat. Maak klank en zing een lied over Samhain of de Crone. Je zou ook even stil kunnen staan bij de lange lijn van de vrouwelijke drummusici. Drum eenzelfde ritme gedurende dertig minuten. Begin en sluit het ritueel altijd af met een belletje.

De Framedrum en haar oorsprong

De framedrum is een van de oudste muziekinstrumenten en verbonden met moeder aarde en het ritme van de seizoenen. Ze werd bespeeld  voor gebed en ceremonie, voor rituelen en trance. Framedrums zijn handdrums waarvan de diameter groter is dan de diepte van de drum.  

Demeter

De framedrum ontstond in de vroegste geschiedenis toen de mensen een nomadisch bestaan hadden en zij hun kudde volgden. Met de drum – de shamanen drum – werd het dier waarmee zij zo verbonden waren geëerd. De drum was de stem en het instrument van de shamaan/shamane. De beat van het ritme op de drum bracht de shamaan/shamane in trance. De shamanen drum kan een vel hebben o.a. van een rendier, paard, beer, vos en zalm en wordt met een stok gespeeld.

De framedrum en de graanzeef

De framedrum van de vrouwelijke ritmetradities uit de Mediterrane wereld wordt daarentegen met blote handen bespeeld. Zij is licht van gewicht en heeft een dunner vel, het vel van een geit. Deze drum zien we in de geschiedenis verschijnen op het moment dat de mensen graan konden telen.

De eerste afbeelding van de framedrum is gevonden op een grotwand in Çatal Hüyük in Turkije 8000 jaar voor Chr. Hier ontstonden door het telen van graan nederzettingen. Dit zorgde voor grote veranderingen in de samenlevingen. De landbouw verrijkte die verering van de Grote Moedergodin.

De rituelen die voorheen in grotten en de natuur plaatsvonden, werden nu in huis en in heiligdommen uitgevoerd. Tijdens de rituelen werden de aarde en de natuur en de cycli van de seizoenen van het jaar geëerd en bekrachtigd. De maan werd steeds belangrijker. Het zaaien en oogsten werd afgestemd op de maankalender.

Broodaltaar

Het graan werd een belangrijke voedselbron. Het blijkt dat in de heiligdommen in Çatal Hüyük een groot aantal broodovens aanwezig waren en in elk huis zich graanpotten bevonden. Zelfs beeldjes van barende vrouwen zijn in deze keramische potten gevonden. Dé terracotta godin op een troon, geflankeerd door heilige katachtigen is gevonden in een graanvat 6000 v. Chr. Zij is de vroegste weergave van de Anatolische Godin die bekend zou worden als Cybele. Het ontkiemen van de graanzaden in donkere voorraadpotten, die vaak de vorm van een godin hadden, werd een metafoor voor wedergeboorte.

Broodovens

De aanwezigheid van vele broodovens zou kunnen wijzen op broodtradities. Vrouwen zullen de vaardigheden van het bakken van brood hebben overgedragen aan elkaar. Het bakken van brood genereerde een nieuwe metafoor voor transformatie namelijk de omzetting van meel naar deeg en van deeg naar brood. De broodoven stelde de baarmoeder van de godin voor en het gebakken brood haar lichaam. Eten van het brood was eten van de Moedergodin. De Moedergodin dient niet te worden gezien als equivalent van Vadergod. Zij is vloeibaar en heeft vele vormen.

Het waren voornamelijk vrouwen die de rituelen uitvoerden. Je kunt je wellicht voorstellen hoe vrouwen hurkend op de grond het graan zeefden in een ritmische cadans en er misschien zelfs bij zongen. Tijdens een van de optredens met de drumgroep bootsten we deze situatie na en speelden we een ritme met graan in onze drums.

Op Sicilië maakten de mensen, tot op het einde van de vorige eeuw, die graan zeefden ook framedrums. De framedrum en de graanzeef delen onmiskenbaar dezelfde oorsprong en zijn symbolisch voor vruchtbaarheid, het graan, de maan en water.

De eerste drumster met een naam

De plaats waar de geschiedenis begint, de plaats van de vroegbekendste taal, is de Soemerische stad Uruk. De Soemerische cultuur ontstond tussen 3000-4000 voor Chr.  Deze plaats was gewijd aan de godin Inanna. Inanna’s tempel stond bekend als het ‘Huis van Kennis’. In haar tempelcomplex bevonden zich keukens voor het bakken van heilige broden.

Tempels, die de universiteiten van de oude wereld waren, werden akoestisch ontworpen om het geluid van de heilige muziek te versterken. De rituelen in de tempel werden uitgevoerd door priesteressen. Hier ontmoeten we de eerste drumster in de geschiedenis met een naam: Lipushiau. De naam Lipushiau bleef in mij doorklinken, een priesteres kwam tot leven. Van haar weten we dat ze de balag-di, een kleineframedrum bespeelde in de tempel van de Maangod. Een grote drum, de balag, werd de Nin-an-da-gal ki genoemd, oftewel de ‘Meesteres van hemel en aarde’. Naast framedrums bespeelden ze lieren, harpen, cimbalen, sistrums en rieten of metalen fluiten. In een lied dat beschrijft hoe Inanna moet worden ontvangen in de heilig stad Uruk, zingt de godin:

“Laat de drum en de tambourijn weerklinken.

Laat de zoete tigi-muziek spelen.”

Muzikale, artistieke en poëtische inspiratie werd altijd geacht te ontspringen uit het heilige vrouwelijke. De framedrum was het middel om de godin aan te roepen en ook het magische instrument waardoor zij sprak. De drummende priesteres was de intermediair en een kanaal voor het goddelijke.

Het erfgoed van de framedrum

Wanneer je je verdiept in de wereld van de framedrum ontdek je dat de drum een belangrijke plaats heeft ingenomen in de geschiednis van vrouwen. En hoe zij verdwenen en verbannen is en nu sinds het einde van de vorige eeuw weer is teruggekeerd in ons bewustzijn. Met diepe dank aan Layne Redmond die uitgebreid onderzoek deed naar het erfgoed van de framedrum.

Veel inscripties op grotwanden, godinnenbeelden en afbeeldingen op muren van tempels zijn bewaard gebleven.

Zo zie je dertig priesteressen met framedrums in een processie naar het altaar begeven op de muren van de mammisie, de geboortekapel op het tempelcomplex van de godin Hathor in Dendera.

De drums zelf, gemaakt van levende materialen, zijn merendeels vergaan. De diverse vingertechnieken scheppen de verschillende klanken.

De de vier basisslagen op de drum zijn verbonden met de vier aangezichten van Moeder Aarde en belichamen: vuur, aarde, lucht en water. De namen van de slagen zijn oud en klinken ook zo. De eerste slag is de Dum, het element water. Ze brengt het vel in trilling en klinkt als het zoemen van het bloed in onze aderen.

De tweede slag is de Pah/Kah, het element aarde. Deze stroke stopt elke trilling en belichaamt de zwaartekracht van de aarde en de botten in ons lichaam.

De derde slag Tak is het element vuur. Deze stroke op de houten rand is hoog en heeft een verkwikkend effect. Ze vertegenwoordigt de warmte en energie in ons lichaam.

De vierde slag Brush/Sh bestrijkt het element lucht en onze levensadem. Het is de klank van het zachte vegende geluid  op het vel.

Bij de drum met schellen klinkt deze stroke als Chah in de heldere klanken van de jingles. Jingles en schellen hebben een reinigende werking en zuiveren de atmosfeer.

De klanken zijn hetzelfde, de notatie kan verschillen in andere culturen. Tijdens het bespelen van de framedrum kun je lopen, samen dansen in een cirkel of voorwaarts bewegen in een processie. De drum kun je ook zittend bespelen.

Het geschenk van de Framedrum

Drummen was en is een krachtig middel om in diepere lagen van bewustzijn te komen en een gezamenlijke afstemming te bereiken. Het effect van de aanhoudende ritmen op de drums is wat mensen aanvankelijk intuïtief aanvoelden terwijl het nu wetenschappelijk bewezen kan worden.

Het spelen van ritme is tijdloos en onvergankelijk. We zijn ritme, denk aan onze ademhaling en hartslag. We zijn onderhevig aan ritme. Het ritme van dag en nacht, van rust en werk, van de maan en de seizoenen. We zijn ontstaan in ritme. Tijdens onze groei als foetus in de baarmoeder van onze moeder waren we onderhevig aan de klop van haar hart en het zoemen van haar bloed.

Wanneer we de drum in beide handen houden stromen haar klanken de ruimte in. De achterkant van de drum is jouw domein als drumster. Ikzelf vind de muziek hier het mooiste klinken. In de binnenrand kun je heimelijke symbolen schilderen, gebeden plakken of zelfs een naam geven aan de drum. De voorkant is het gezicht van de drum. Hierop komt je spel tot leven en onthul je je kwaliteiten aan de uiterlijke wereld.

In je handen vertolkt zij je gevoel. Met haar aanhoudende ritmen kan ze innerlijke reizen laten maken. Ze herinnert je eraan om met de cyclische processen van het leven te harmoniëren. Ze brengt heling en creëert ruimte voor introspectie.

Onmiskenbaar zijn de laatste tiental jaren veel vrouwen geboeid geraakt door de framedrum en de lange lijn van de eerste vrouwelijke drummusici. Intussen drummen ontelbare vrouwen over de hele wereld en wordt de ritmische muziek gespeeld, solo of in drumcirkels, allereerst voor plezier en bij vieringen en bij het uitvoeren van rituelen en ceremoniën. De framedrum nodigt je uit om in ritme te zijn met jezelf, je lichaam, je levensfase en met de wereld om je heen.

Isabella Verbruggen 

Bron: Boek van Layne Redmond (1952-2013),

En de Drummers Waren Vrouwen

Artikel in het blad Cirkelliefde, uitgave: Lughnasadh 2023

In het hart van framedrumming

In het hart van framedrumming – Isabella Verbruggen

Oude wijsheid

Dit is een verhaal dat gaat over de wereld van de framedrum verweven met mijn persoonlijke belevingen en ervaringen gedurende twintig jaar. Het is opgenomen als een hoofdstuk in Herstorybook dat nog wordt uitgegeven. Zie voor meer informatie:  HERSTORY

The Feminine Path of the Framedrum

Jaartraining vanaf halfgevorderden

Zoals je wellicht weet…….met de Framedrum heb je een uniek en veelzijdig instrument in handen. Ze is als een orakel, een wild en heilig vat waarin je drumervaringen zich verzamelen. Ze is een spiegel van je ziel. In het spelen vertel jij haar, in het luisteren vertelt zij jou.

Met haar ritmespel, schenk je, geef je rust, verbind je mensen met elkaar, schep je vreugde. In het drummen zet jij de lange lijn van de vrouwelijke drummusici voort en bereik je vrouwen, zusters, tantes en dochters. Met de drum aan je zijde word je uitgenodigd  of heb je misschien zelf al een drumcirkel, een maancirkel die vrouwen met elkaar verbindt.                   

In deze jaartraining bekwaam je je verder in het framedrummen, de geschiedenis van het ritme en haar toepassingen. De lessen zijn afgestemd op de krachten die werkzaam zijn in de natuur. We laten ons er door dragen, verinnerlijken ze door visualisatie en embodiment en vertolken ze in het drummen. Daarnaast is er iedere bijeenkomst een zangles. Hierin kun je je stem exploreren om deze tenslotte met het drumspel samen te laten gaan.

Framedrumming

Wanneer je, als half-gevorderde drumster, reeds de basisvaardigheden van het framedrummen hebt eigen gemaakt, kun je tijdens dit traject je techniek uitbreiden met Free Hands Style en de Lap Style en Tar Style verder verfijnen. Het gebruik van de metronoom wordt een vereiste. Hierdoor leer je het ritme perfect spelen! Naast drumtechnieken op de Tar komen ook de drum met jingles en tamburello aan bod.

Wellicht laat je vaker je drum klinken en speel je voor een bepaald doel of bij een bijzondere gebeurtenis. Vele uren drummen zal je techniek verbeteren en je drum meer doen zingen terwijl je eigenheid zich ondertussen vanzelfsprekend laat uitkristalliseren.

Het Jaarritme

1* Samhain      –  transformatie, drummen en wijsheid

2* Winter         –  introspectie, drummen en meditatie

3* Imbolc         –  heling, drummen en het genezende effect

4* Lente           –  speelsheid, drummen en expressie

5* Beltane        –  sensualiteit, drummen en dans

6* Zomer          –  het schenkende, drummen voor een ritueel en ceremonie

7* Herfst           – bezoek krachtplek

Verder info nog onbekend.

Deelname:
Tijdstip: 10.00 uur-17.00 uur, ontvangst vanaf 9.30 uur
Data:
Plaats: Centrum Cordium, De Ruyterstraat 65, Nijmegen

Winter~Blessings

Zaterdag 6 januari 2024

In de eerste week van het Nieuwe Jaar nodigt Winter ~ Blessings je uit om te pauzeren, om herhaaldelijk te drummen, in de verstilling te gaan en te onderzoeken wat je mee wilt nemen het nieuwe jaar in. Tussen de drumsessies in laten we ons inspireren door muziek en verhalen van The Northern Sisterhood of Drums.

Moederlijnen

Er zijn vele moederlijnen die zich uitstrekken over de planeet. Deze moederlijn leidt je naar het hoge noorden. Beelden van ongerepte sneeuwvlaktes en bevroren meren raken je innerlijk landschap aan en versterken je gevoel van vrij en onbegrensd te zijn.

In Winter~Blessings hebben de liederen en verhalen de kou gekozen en spreken ze tot je over de voorouderlijke drumroots, de rendiervrouw en de wilde wijsheid in je zelf. Ze spreken tot je om dat wat nu niet meer nodig is op het koude ijs achter te laten en mee voorwaarts te nemen wat veilig bewaard is gebleven in je hart. 

WINTER~RETREAT Drum Weaver o Carolyn Hillyer
Drum Weaver Ó Carolyn Hillyer

Drumsessies

We keren tot onze drum voor plezier, voor introspectie en voor een ritueel. Zij is ons voertuig. Weet je ingebed als je deel uitmaakt van deze drumcirkel waarin de vibraties zich vermengen, de drums gaan zingen en het ritme wint aan kracht terwijl jij een innerlijke reis maakt.

Je bent welkom

Deze dag is voor beginners en gevorderde drummers. Bij deelname krijg je enkele eenvoudige ritmes, die we spelen, toegestuurd. Zodat je ze ‘by heart’ kent en in de ervaring kunt gaan.

Neem natuurlijk je frame drum mee en ook je shamanen drum met stok, als je die hebt. Een ander passend instrument is welkom en eveneens subtiele klankschaaltjes en belletjes.

Potluck

Zou je iets lekkers te eten voor de lunch mee willen nemen voor een gezamenlijke Potluck?

Voor verdere info en opgave: info@isabellaverbruggen.nl tel: 06 222 824 33

Datum & TijdstipZaterdag 6 januari 2024
10.00-17.00 uur. Ontvangst met koffie/thee e.d. We sluiten af met een drankje.
Plaats:Centrum Cordium, De Ruyterstraat 65, Nijmegen. Cordium ligt op loopafstand van CS Nijmegen
Deelname:€ 65.

Op de afbeelding rust copyright: Drum Weaver Ó Carolyn Hillyer seventhwavemusic.co.uk